تولید کنندگان خرما در جهان و خرمای تولید شده

تولید کنندگان خرما سالانه چقدر خرما تولید میکنند؟

– ببینیم خرمای تولیدی در جهان از نظر میزان تولید و قاره ای در چه وضعیتی قرار دارد:

همیشه مقالات ما با این مبحث شروع میشود که خاورمیانه بزرگ ترین تولید کنندگان خرما در جهان می باشد. اما این موضوع به این دلیل نیست که خرما فقط در این مناطق تولید شوند، امروزه به لطف پیشرفتی که تجارت جهانی داشته، نمی‌توان چیزی پیدا کرد که راهی برای صادر و وارد کردنش وجود نداشته باشد، همین امر باعث شده که درخت نخل خرما از زادگاه خودش یعنی کشورهای خاورمیانه به کشور غربی و شرقی به صورت کسترده صادر شود.

پس نتیجه این شده که امروزه علاوه بر خاورمیانه کشورهای زیادی در کشت و تولید خرما نقش کلیدی پیدا کردن، از این نکنه نیز نمی‌توان چشم پوشی کرد که درخت نخل خرما درختی مقاوم می باشدو  این باعث شده که توان مقاومت در شرایط مختلف جغرافیایی را داشته باشد.

حالا وقت این رسیده که یک سری آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) را در مورد محصول خرما ببینیم. تولید خرما در مساحتی به وسعت بیش از 1.09 میلیون متر مکعب در جهان انجام می شود و سالانه بیش از 8.5 میلیون تُن از این محصول کشاورزی تولید می‌شود و تقریبا 5 هزار نوع نخل خرما در سطح جهان وجود دارد.

         ،سازمان فائو در سال  ۱۹۴۵توسط ۴۴ کشور عضوسازمان ملل متحد تأسیس شد. این سازمان از مرکز فائو و از طریق شبکه جهانی بالغ بر حدود نود اداره برای گسترش و مدرنیزه کردن کشاورزی، جنگلداری ، شیلات و تأمین غذای مناسب برای همگان، به کشور های درحال توسعه کمک می‌کند. هدف این سازمان، بالا بردن سطح زندگی و بهبود تغذیه  مردم جهان، توزیع مناسب مواد غذایی در مناطق مختلف جهان و ایجاد امنیت غذایی است.

مبارزه با سو تغذیه  با ارائه اطلاعات لازم به کشورهای مختلف؛ از دیگر اهداف فائو است که بازدهی کشاورزی و سطح تغذیه در جهان را افزایش داده‌است. مقر این سازمان واقع در شهر رم در کشور ایتالیا است.

58.8 درصد کشت خرما در آسیا و 43.4 درصد آن در افریقا است، در این میان، کشورهای عربی 77 درصد تولید جهانی خرما یعنی سالانه 6.6 میلیون تُن تولید این محصول را به خود اختصاص داده‌اند و 160 میلیون نخل در کشورهای عربی وجود دارد بعد از مصر کشورهای ایران ، الجزایر ، عربستان سعودی ، امارات متحده عربی ، عراق ، پاکستان ، سودان ، عمان ، تونس ،

لیبی ، چین ، مراکش ، کویت ، یمن ، اسرائیل ، ایالات متحده آمریکا ، ترکیه ، قطر و موریتانی قرار دارند.

انواع خرما موجود در دنیا:

هر چند که ذکر این نکته لازم است که در جهان بیش از ۳ هزار نوع خرما وجود دارد و همه خرماها را هر کشوری نمی‌تواند داشته باشد .مثلاً کشور ما ایران چیزی نزدیک به ۴۰۰ تا ۶۰۰ نوع خرما دارد که باز هم به نسبت شرایط ایران می بینیم که نمی توان همه انواع خرما را داشت.

بسیاری از خرما های تولید شده در کشور ها معمولا مشترک می باشد هر چند که انواع خرمایی وجود دارد که مخصوص به یک کشور می باشد.برای مثال خرمای پیارم  و خرمای مضافتی فقط مخصوص ایران می باشد و این خرما حتی اگر بذر آن به جاهای دیگر برده شود باز کیفیت خرمای ایران را ندارد.

جالب است بدانید که خرما هایی که مخصوص به یک کشور می‌باشد در جاهای دیگر نمی‌تواند به خوبی آن منطقه خاص رشد کند چرا که شرایط خاک و شرایط آب و هوایی برای رشد خرما فقط در آن منطقه خاص موجود می باشد.

حتی ممکن هست یک خرما که فقط در ایران توانایی رشد دارد همین شرایط را هم داخل ایران داشته باشد، فقط در یک استان خاص فقط رشد کند.

برای مثال خرمای مضافتی در اصل مربوط به شهر بم می باشد اما در شهرهای بوشهر جیرفت و سایر شهرها نیز مضر این خرما کاشته می شود هر چند که خرمای تولیدی در شهرهای دیگر به کیفیت خرمای بم نمی رسد پس این قضیه نیز برای سایر خرما ها در جهان نیز صادق است.

بازارهای جهانی همواره شاهد رقابت که ایران با سایر کشورهای عربی در زمینه صادرات خرما نیز می باشند .در واقع به دلیل نفوذ اعراب در سراسر جهان کشورهای عربی شرایط صادراتی بهتری نسبت به ایران دارند.

به ۵ تا جایگاه اول تولید خرما در دنیا  نگاهی بیندازیم:

 

مصر رتبه یکم تولید خرما در جهان:

مصر سالانه 1.7 میلیون تُن خرما تولید می‌کند و در رتبه یکم تولیدکنندگان این محصول کشاورزی در جهان قرار دارد، این کشور تقریبا 21 درصد تولید جهانی خرما را به خود اختصاص داده است.

اما نکته جالب توجه اینجاست که از 1.7 میلیون تُن خرما تنها 3درصد آن صادر می‌شود لذا مصر در رتبه 12‌ اُم صادرکنندگان خرما قرار دارد که این محصول را به 63 کشور از جمله اندونزی، مراکش، مالزی، بنگلادش و تایلند صادر می کند در این میان، 15 میلیون نخل خرمای مصر بیشتر در استان‌های الوادی الجدید، اسوان، الجیزه، الشرقیه، البحیره، دمیاط، مطرح و شمال سینا قرار دارد.

عربستان رتبه دوم تولید خرما در جهان :

بر اساس گزارش‌های فائو، مصرف خرمای عربستان در ماه مبارک رمضان به 250 هزار تُن می رسد همچنین میزان مصرف این محصول کشاورزی در خلال مراسم حج و عمره نیز افزایش می یابد. عربستان سالانه 1.5 میلیون تُن خرما تولید می‌کند که دارای 75 نوع متفاوت است لذا این کشور پس از مصر جایگاه دوم بیشترین تولیدکننده جهانی خرما را به خود اختصاص داده و 17درصد تولید جهانی این محصول را در اختیار دارد.

مرکز ملی خرمای عربستان ماه مارس گذشته از افزایش صادرات خرمای این کشور به 215 هزار تُن و به بیش از 107 کشورهای جهان خبر داده بود.

 عربستان امیدوار است تا در سال جاری به رتبه یک تولیدکننده خرما در سطح جهان تبدیل شود. بیش از 31 میلیون نخل خرما در مساحتی به وسعت 107 هزار هکتار در این کشور وجود دارد، ریاض و القصیم بیشترین تعداد نخل‌ها را در عربستان دارند. از معروف‌ترین انواع خرمای عربستان می‌توان به العجوة، الصفاوي، السكري، الصقعي، الخلاص، الحساوي و البرحی اشاره کرد. میزان مصرف خرمای هر شهروند سعودی در سال 26 کیلوگرم برآورد می شود.

ایران رتبه سوم تولید خرما در جهان:

در آینده به صورت خلاصه ولی کامل، آمار دقیقی از تولید خرما در ایران در اختیار شما قرار می‌دهیم. تولید خرما در ایران کمی بیشتر از ۱میلیون تن خرما در سال می باشد، روی این اعداد، سالانه پارامتر های زیادی تاثیر می‌گذارد مثل شرایط آب هوایی که مهم ترینش میزان بارش می باشد. پس هرساله این آمار ارقام و جایگاه کشور ها در تولید خرما جابجا می شود.

الجزایر چهارمین تولید کننده خرما در جهان :

الجزایر سال‌هاست که در 5 جایگاه نخست جهانی تولید خرما قرار دارد و خرما یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی این کشور است. الجزایر 18 میلیون نخل خرما دارد و سالانه 900 هزار تُن از این محصول کشاورزی تولید می کند. به گفته «الطاهر بولنوار»، رئیس سندیکای تاجران الجزایر، این کشور تنها 5درصد از تولیدات خرمای خود یعنی 45 هزار تُن را به خصوص به روسیه و فرانسه صادر می کند.

مصرف داخلی خرمای الجزایر در سال به 600 هزار تُن می رسد یعنی تقریبا 80 درصد تولید خرمای این کشور در داخل مصرف می شود. خرمای دقلة نور، الدقلة البيضاء، حمراوي و تافزوين از بهترین انواع خرمای الجزایر است.

عراق با 17 میلیون نخل خرما در جایگاه پنجم

بر اساس اطلاعات دستگاه مرکزی آمار عراق، این کشور در سال گذشته چیزی در حدود 735 هزار تُن از 17 میلیون نخل، تولید خرما داشته است و رتبه پنجم تولید خرما را در سطح جهان به خود اختصاص داده است.

بر اساس داده‌های رسمی، میانگین صادرات خرمای عراق در سال گذشته به 600 هزار تُن رسید که بیشتر به کشورهای ترکیه، هند، مصر، سوریه، اردن، امارات، چین، بنگلادش، چین و برخی بازارهای اروپایی و امریکایی انجام می شود. از بهترین انواع خرمای تولیدی عراق می توان به الخستاوي، الخضراوي، الأشرسي، الجمالي، الحلاوي، الساير و المكتوم اشاره کرد.

در ادامه تونس با تولید 345 هزار تُن و عمان با 340 هزار تُن در جایگاه ششم و هفتم تولیدکنندگان بزرگ خرما قرار دارند .بر اساس آمار سال 2018 میلادی فائو، سهم کشورهای شورای همکاری از تولید جهانی خرما به 21 درصد می‌رسد که عربستان 9.24%، امارات 5.82%، عمان 4.42%، کويت 1.07%، قطر 0.36% و بحرين 0.13% را به خود اختصاص می دهند.

نتیجه گیری :

در تولید خرما هرچند که ایران میزان قابل قبولی تولیدات خرما دارد ولی در میزان بهره وری و صادرات آمار قابل قبولی ندارد. هر چند که کیفیت خرمای تولیدی ایران در جهان نیز زبانزد است و بسیاری از مشتریان خرمای تولیدی از ایران را تهیه می‌کند ولی به دلیل شرایط موجود و فشارهای سایر کشورها و کشورهای خریدارخرمای ایران متاسفانه صادرات خرما در چند سال اخیر با مشکلاتی گریبانگیر بوده است.

امیدواریم بتونیم در آینده شاهد از بین رفتن چنین مشکلاتی باشیم و بتونیم در میزان صادرات و میزان بهره وری در چنین محصول با کیفیتی بی رقیب باشیم.